Klima Tarihi

Klimanın tarihi insanlık kadar eskidir. İlk insanlar vücut ısılarını koruyabilmek ve kişisel konfor yaratmak için hayvan derilerini kullanıyorlardı. Daha sonraları Mısırlı egemen sınıf, palmiye dallarıyla kendisini serinleten esirler kullandı. Romalılar ise meşhur hamamlarında ventilasyon ve ısıtma sistemleri kullandılar. Orta Çağlarda Leonardo Da Vinci yakın bir arkadaşının evinin odalarını havalandırmak için su gücü ile çalışan bir fan yaptı.

• İlk klima, Willis Carrier tarafından 1902 yılında üretildi.
• 1915 yılında şirketleşen Willis Carrier ve ortaklarının 35.000 dolar sermaye ile kurduğu Carrier şirketi, 1995 yılında 5 milyar dolarlık satışa ulaştı.
• Klimalar sanılanın aksine, konut ve ofis ortamları için değil, sanayi tesislerinde ortaya çıkan sıcaklık ve nem ile ilgili üretim sorunlarına çözüm bulmak için üretildi.
• Air Conditioner ve Air Conditioning kelimeleri, ilk olarak klimanın mucidi Carrier tarafından değil, Stuart H. Cramer tarafından 1906 yılında yaptığı bir patent başvurusunda kullanıldı. .
• Kayıtlara geçen ilk iklimlendirilmiş tiyatro binası, 1917 yılında klima sistemleri ile donatılan Alabama'daki New Empire Tiyatrosudur. Aynı yıl Chicago'daki Central Park Tiyatrosu da klimalandırılmıştır. .
• II. Dünya Savaşı'ndan sonra yaygınlaşmaya başlayan oda klimaları, 1946 yılında 30.000 adet üretildi. .
• 1950 yılında yapılan bir araştırma, klimalı evlerde yaşayan ailelerin iş dışındaki zamanlarını daha kaliteli geçirdikleri, daha uzun uyudukları ve yedikleri yemekten daha fazla zevk aldıklarını gösterdi. .
• 1953 yılında oda klimaları 1 milyon adetlik satışa ulaştı. .
• O zamanki adı National olan Panasonic'in, 1958 yılında piyasaya çıkardığı ilk ev tipi kliması. .
• 1969 yılında Neil Armstrong ve Buzz Aldrin ayda yürüyüş yaparken soğutma sistemine sahip elbiseler giydiler. .
• Heat pump teknolojisi 1977 yılında kullanılmaya başladı. .
• 1980'li yıllarda klimalarda kullanılan gazların ozon tabakasına zarar verdiği kesin olarak ortaya çıktı. Birleşmiş Milletler ve çok sayıda kuruluşun çabalarıyla bu gazların kullanımı önce azaltıldı, sonra da bazıları tamamen yasaklandı. Bu gazlardan kloroflorokarbon (chlorofluorocarbon, CFC) gazının üretimi ABD'de 31 Aralık 1995 günü sona erdi. .
• 1998 yılında 6.2 milyon adet klima üretildi. .
• Halen klimaların enerji tüketimini düşürürken verimini yükseltmek ve fiyatlarını daha da ucuzlatmak için sayısız Ar-Ge çalışması yürütülüyor. .

Klimanın Çalışma Prensibi

Klimanın çalışma yöntemi, belirli bir basınç altında bulunan sıvı haldeki akışkanın istenilen sıcaklıkta buharlaştırılması ve buhar halden tekrar sıvı hale döndürülmesidir. Çalışma prensibini termodinamiğin ikinci kanunu açıklar.

Çevrim malzemesi olarak kullanılan gaz bir kompresör aracılığıyla emilip sıkıştırılarak sıvılaştırılır. Sıkıştırma sırasında açığa çıkan ısı bir fan vasıtası ile atmosferik çevreye (dış ortama) atılır . Bu sıvı daha sonra genleşme valfi tarafından üzerindeki basıncın düşürülmesi ile bulunduğu ortamdan ısı çekerek gaz haline dönüşür. Bu esnada bulunduğu ortamdan ısı çektiği için ortam sıcaklığını da düşürmüş olur. Soğutma akışkanı kompresör tarafından emilerek çevrim aynı şekilde tekrarlanır.

   Klimalarda kullnılan soğutma çevrimi Şeması:

1. Kondansör (Yoğuşturucu)
2. Genişleme Vanası (Kısılma Vanası olarak da rastlanabilir)
3. Evaporatör (Buharlaştırıcı)
4. Kompresör